Kun je je voorstellen dat wetenschappers ooit bedachten ‘laten we de helft van de mensheid vergeten en achterstellen’? Nee, ik ook niet… En er is ook geen wetenschapper geweest die dit bewust besloten heeft. Toch gaat er een hele (verborgen) wereld schuil van eenzijdige wetenschappelijke onderzoeken die bepalend zijn voor hoe ons leven is vormgegeven. Onderzoeken die gebaseerd zijn op mannelijke eigenschappen, afmetingen en een mannenbrein.
Mannenwereld
Ik lees op dit moment het boek ‘Invisible women’ van Caroline Criado Perez. De subtitel luidt ‘Exposing data bias in a world designed for men’. Dit boek beschrijft dit fenomeen, waarin de afgelopen decennia wetenschappelijk onderzoek voornamelijk is gebaseerd op een mannenwereld. Deze op mannen gebaseerde data wordt als uitgangspunt genomen in de farmacie, gezondheidszorg, industrieel ontwerp, logistiek, communicatie. Te veel om op te noemen.
Wat grote invloed heeft op dit gemis aan diversiteit, zijn ‘mindbugs’, onbewuste vooroordelen. Net als software, heeft ons brein ook ‘bugs’.
De gender data gap
Er is simpelweg heel weinig data verzameld met een vrouwenlijf, het vrouwenleven als uitgangspunt: ‘gender data gap’. De gevolgen zijn uiteenlopend. Van ronduit irritant - de standaard temperatuur setting in openbare ruimtes - tot levensbedreigend - te veel vrouwelijke hartaanvallen worden gemist door “a-typische symptomen”. Gewoon omdat er bij de onderzoeken gebruik is gemaakt van mannenlijven. Mannen hebben nu eenmaal een stabiel hormoonsysteem en leveren daarom meer betrouwbaardere data op.
De meeste algoritmes en AI worden gebaseerd en geladen met de eenzijdige, incomplete data die we nu voor handen hebben. En de spaarzame beschikbare data die er is over vrouwen? Die bestaat voornamelijk uit onderzoek onder blanke vrouwen in de westerse wereld. Verontrustende cijfers als je het mij vraagt.
Invloed van mindbugs
Wat grote invloed heeft op dit gemis aan diversiteit, zijn ‘mindbugs’, onbewuste vooroordelen. Net als software, heeft ons brein ook ‘bugs’. Vaak denken we over onszelf dat het wel meevalt, maar helaas. We hebben ze allemaal.
Ambtenaren zijn lui.
Verzekeringen zijn alleen maar op geld uit.
Vrouwen met kinderen zijn niet meer ambitieus.
Mannen zijn beter in leidinggeven.
We plaatsen mensen in hokjes en hebben een aanname over de hele groep. Zelfs als iemand niet kennen, wordt onze interpretatie van die persoon gekleurd door onze onbewuste aannames. Ik wist van het bestaan van ‘mindbugs’ en ik herken het ook in mijzelf. Ik probeer er scherp op te zijn. Ook het onbewuste deel van mijn brein is grotendeels geprogrammeerd op basis van het wereldbeeld van mijn opvoeders en de tijdgeest waarin ik ben opgegroeid.
Blijf nieuwsgierig!
Het brengt me bij het pijnlijke besef hoe belangrijk het is om nieuwsgierig en kritisch te zijn. Ook als er helemaal geen slechte intenties in het spel zijn. Ik kan me soms verzetten tegen al te feministische standpunten. Het doet me denken aan de Dolle Mina’s met tuinbroeken uit mijn jeugd. Daar wilde ik nooit op lijken. Over tijdgeest en mindbugs gesproken!
Toch moet ik bekennen dat ik dankbaar ben dat Caroline Criado Perez dit heeft uitgezocht en bijeen gebracht. Gewoon gebaseerd op onderzoek en data! Laten we niet alles geloven wat we zelf denken. Zo betrouwbaar blijkt onze mind niet te zijn. Ook al bedoelen we het goed.